مدل‌سازی رابطۀ دبی-اشل در مقاطع مرکب با استفاده از روش برنامه‌ریزی بیان ژن چندمرحله-ای

Authors

  • عبدالرضا ظهیری دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکدۀ مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
Abstract:

در شرایط وقوع سیل در رودخانه ‏های آبرفتی با مقطع مرکب، به‌دلیل تبادل جریان بین مقطع اصلی و دشت‏های سیلابی، محاسبۀ دبی سیلاب به کمک روش‏های معمول با خطای زیادی همراه است. در این مقاله از روش جدیدی به نام برنامه‏ریزی بیان ژن چندمرحله ‏ای برای محاسبۀ دبی کل جریان در مقاطع مرکب مستقیم استفاده شده است. برای مدل‏سازی از سه متغیر بدون بعد شامل عمق نسبی جریان، پارامتر کوهیرنس مقطع مرکب و دبی جریان نسبی محاسباتی به عنوان پارامترهای ورودی و از دبی جریان نسبی مشاهداتی به عنوان پارامتر خروجی استفاده شد. با استفاده از 402 دادۀ هیدرولیکی و هندسی از 31 مقطع ‏مرکب آزمایشگاهی و صحرایی، روابط صریحی برای محاسبۀ دبی کل جریان در مقاطع مرکب استخراج شد. میانگین خطای نسبی این روش در مراحل واسنجی و صحت‏سنجی به‏ترتیب حدود 2/10 و 6/11 درصد به‏دست آمد. این میزان خطا نسبت به خطای معادلۀ مانینگ (3/19 درصد)، دقت بسیار بهتر روش برنامه‏ریزی بیان ژن چندمرحله‏ای را نشان می‏دهد. بنابراین، کاربرد این روش در محاسبۀ دبی سیلاب رودخانه‏های با مقطع مرکب توصیه می‏شود. همچنین، می‏توان با استفاده از تلفیق این ایده با محاسبات پروفیل سطح آب رودخانه‏ها و نیز روندیابی سیل، دقت محاسبات طراحی خاکریزهای کنترل سیل را افزایش داد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین منحنی دبی- اشل در مقاطع مرکب نامتقارن

اغلب مجاری طبیعی دارای مقاطعی هستند که با افزایش سطح آب در آنها مساحت مقاطع به مقدار قابل توجهی افزایش می یابد. این مقاطع دارای سیلاب دشتهای کم و بیش عریضی هستند. مقاطع مرکب دارای سیلابدشت بخصوص زمانیکه از هندسه نامتقارنی برخوردار هستند، پیچیدگیهای هیدرولیکی زیادی را به جریان تحمیل می کنند. تخمین منحنی دبی- اشل در این نوع از مجاری هیدرولیکی یکی از مسائل مهندسی رودخانه است. در این مقاله با استفا...

full text

مدلسازی رابطه دبی - اشل در رودخانه‌ها با استفاده از سیستم‌های هوشمند

اندازه­گیری دائمی دبی رودخانه­ها در ایستگاههای هیدرومتری مخصوصاً در مواقع سیلابی غالباً پر هزینه و مشکل می‌باشد، بدِِین منظور جهت مدل­سازی رابطه دبی- اشل مدل­های ریاضی و هوشمند متعددی توسعه یافته و مورد استفاده قرار می­گیرد. در این تحقیق از سه روش شبکه­های عصبی مصنوعی ، سیستم استنتاج عصبی- فازی و برنامه‌ریزی ژنتیک برای مدل­سازی رابطه دبی-اشل روزانه در دو ایستگاه یامولا و سوقوتلوهان واقع در رودخانه ...

full text

برآورد دبی جریان در مقاطع مرکب با استفاده از خطوط تقسیم مورب

براساس تحقیقات پیشین، برآورد دبی در کانال‌های مرکب به روش خطوط تقسیم (DCM) کاربرد گسترده‌ای دارد و بسیاری از مدل‌های محاسباتی بر‌اساس این روش تهیه شده‌اند. بنابراین لزوم تجزیه مقطع مرکب به زیر مقاطع به دقیق‌ترین روش، نیازی است که همه محققین بر آن اتفاق نظر دارند. اما آن‌چه امروزه در مدل‌ها به‌کار می‌رود تجزیه مقطع مرکب با خطوط قایم است که برخی از محققین...

full text

مدلسازی رابطه دبی - اشل در رودخانه ها با استفاده از سیستم های هوشمند

اندازه­گیری دائمی دبی رودخانه­ها در ایستگاههای هیدرومتری مخصوصاً در مواقع سیلابی غالباً پر هزینه و مشکل می باشد، بدِین منظور جهت مدل­سازی رابطه دبی- اشل مدل­های ریاضی و هوشمند متعددی توسعه یافته و مورد استفاده قرار می­گیرد. در این تحقیق از سه روش شبکه­های عصبی مصنوعی ، سیستم استنتاج عصبی- فازی و برنامه ریزی ژنتیک برای مدل­سازی رابطه دبی-اشل روزانه در دو ایستگاه یامولا و سوقوتلوهان واقع در رودخانه ...

full text

محاسبه دبی جریان در مجرای اصلی و دشت‌های سیلابی مقاطع مرکب با استفاده از روش‌های نوین بهینه‌سازی

هیدرولیک جریان در مقاطع مرکب به دلیل تبادل مومنتوم بین مجرای اصلی و دشت‌های سیلابی پیچیده است. اکثر مطالعات در این زمینه بر محاسبه سرعت متوسط و دبی کل جریان متمرکز می‌باشد، در حالیکه توزیع دبی جریان در مجرای اصلی و دشت‌های سیلابی هم مهم است. در شرایط سیلاب و ورود جریان به دشت‌های سیلابی، انتقال رسوب کف و معلق فقط توسط دبی مقطع اصلی انجام شده و نقش دبی جریان در دشت‌های سیلابی ناچیز است. همچنین ب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 1

pages  37- 48

publication date 2018-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023